Η παραπάνω ερευνητική εργασία ανακοινώθηκε στο 9ο ετήσιο
πανελλήνιο
συνέδριο φυσικοθεραπείας που έγινε στην Θεσσαλονίκη το Νοέμβριο 1999
και διοργανώθηκε από τον Πανελλήνιο Σύλλογο
Φυσικοθεραπευτών.
Η εργασία αυτή πραγματοποιήθηκε στο κέντρο αποκατάστασης
«ανάπτυξη» από
την
φυσικοθεραπευτική ομάδα του κέντρου υπό την καθοδήγηση της Μπλαζάκη
Ε. και Χρήστου Ε.
Εισαγωγή
Η μακρόχρονη παρατήρηση των ατόμων με
εγκεφαλική παράλυση μας
οδήγησε στην άποψη ότι οι ασυμμετρίες που παρουσιάζουν
στην όρθια θέση
είναι παρόμοιες με την κλινική εικόνα των ατόμων με
ανισοσκελία κάτω άκρων.
Η πλάγια
παρέκκλιση των ώμων και λεκάνης σε άτομο με κοντύτερο το ένα
κάτω άκρο δημιουργεί 2 τύπους σκολίωσης. Τον τύπο S και
τον τύπο C
(εικόνα 1).
S – τύπος σκολίωσης C – τύπος σκολίωσης
(εικόνα 1)
Στον τύπο C
παρατηρείται πτώση της λεκάνης και πλάγια κλίση της
κεφαλής προς τη σύστοιχη πλευρά, πλάγια κλίση της ωμικής
ζώνης προς την
αντίθετη πλευρά.
Στον τύπο S
παρατηρείται αντίστοιχα, πτώση της λεκάνης και της ωμικής
ζώνης προς τη σύστοιχη πλευρά και κλίση της κεφαλής στην
αντίθετη πλευρά.
Στην εικόνα 2
παρατηρούμε ένα παιδί με εγκεφαλική παράλυση που
παρουσιάζει πτώση της λεκάνης και της κεφαλής προς τη μία
πλευρά και
κλίση της ωμικής ζώνης προς την άλλη πλευρά. Η εικόνα του
είναι
αντίστοιχη με τον τύπο C σκολίωσης που συνοδεύει την
ανισοσκελία.
(Εικόνα 2 : σκολίωση τύπου C)
Με το σκεπτικό αυτό τοποθετήσαμε ανυψώσεις έσω υποδήματος
στο ένα ή και
στα δύο κάτω άκρα με θετικά αποτελέσματα.
Μεθοδολογία
Επιλέξαμε μια ομάδα
15 παιδιών με τα εξής χαρακτηριστικά:
1. κινητικά
ανεξάρτητα, ώστε να παραμεριστεί η συμμετοχή οποιουδήποτε
βοηθήματος
βάδισης
2. φυσιολογικό
νοητικό επίπεδο, για να αποκλειστούν ασυμμετρίες που
οφείλονται σε
κακή αντίληψη του περιβάλλοντος
3. διάγνωση εγκεφαλική παράλυση
4. ηλικία 4-18
ετών
5. κοινό
χαρακτηριστικό πρόβλημα την ελλιπή ευθυγράμμιση του κορμού
στην όρθια θέση
αλλά με ελαστικά κυρτώματα της ΣΣ ούτως ώστε οι
ανυψώσεις να
μπορούν να αλλάζουν την εικόνα.
Τα παιδιά χωρίστηκαν σε δύο ομάδες:
α) Την ομάδα δράσης(8 παιδιά) και β)την ομάδα ελέγχου(7 παιδιά).
Οι ανυψώσεις στην ομάδα δράσης τοποθετήθηκαν με τα εξής
κριτήρια:
· το ύψος και
· το είδος.
Το ύψος της ανύψωσης επιλέχτηκε να είναι τόσο ώστε να
ευθυγραμμιστεί η
λεκάνη στο μετωπιαίο επίπεδο, ενώ το είδος έχει να κάνει
με
α) ολόκληρο το
πέλμα για έντονη ασυμμετρία και
β) με την πτέρνα
για βράχυνση ή σπασμό του γαστροκνημίου.
Όλα τα παιδιά φωτογραφήθηκαν μέσα σε έναν κλωβό ο οποίος
είναι
βαθμονομημένος για να ορίζονται τα επίπεδα με ακρίβεια
(εικόνα 2) και
υποβλήθηκαν σε μυοσκελετικές μετρήσεις στην Α και Β φάση.
Το αξιολογητικό
δελτίο καταγράφει τα εξής:
* Τα επίπεδα των
ώμων στο μετωπιαίο και προσθιοπίσθιο επίπεδο και
* Τα επίπεδα της
λεκάνης στο μετωπιαίο και προσθιοπίσθιο επίπεδο
* αποστάσεις
ξιφοειδούς απόφυσης-έσω σφυρού,
* περίμετρος μηρού
και
* περίμετρος
κνήμης.
Και οι δύο ομάδες ακολούθησαν το τακτικό πρόγραμμα
φυσικοθεραπείας, με
την διαφορά ότι στην ομάδα δράσης εφαρμόστηκαν οι
διορθωτικές
ανυψώσεις καθόλη τη διάρκεια της ημέρας για ένα διάστημα 5
μηνών.
Να τονιστεί εδώ ότι η φωτογράφιση τόσο στην 1η όσο και
στην 2η φάση
έγινε χωρίς το παιδί να φορά την ανύψωση.
Αποτελέσματα
Στην εικόνα 3
φαίνεται ο μέσος όρος απόκλισης ώμων στο μετωπιαίο
επίπεδο σε μοίρες
Εικόνα 3 : μέσος όρος απόκλισης ώμων στο μετωπιαίο
επίπεδο.
Α= 1η μέτρηση, Β= 2η μέτρηση
Η ομάδα δράσης παρουσιάζει κατά την πρώτη μέτρηση μέσο
όρο απόκλισης
3,62˚ ενώ κατά την δεύτερη μέτρηση 2,62˚. Η ομάδα ελέγχου
δεν παρουσίασε
διαφορές μεταξύ πρώτης και δεύτερης
μέτρησης(3,25˚-3,21˚).
Στη εικόνα 4
βλέπουμε τον μέσο όρο της απόκλισης της λεκάνης στο
μετωπιαίο επίπεδο σε μοίρες.
Η ομάδα δράσης
παρουσιάζει κατά την 1η μέτρηση μέσο όρο απόκλισης
5,18˚ ενώ κα τα την 2η μέτρηση 3,2˚.
Στην ομάδα ελέγχου ο μέσος όρος της απόκλισης παραμένει
σταθερός τόσο
στην 1^η όσο και στην 2^η μέτρηση (4,35˚-4,35˚).
Εικόνα 4: μέσος όρος απόκλισης λεκάνης στο μετωπιαίο
επίπεδο.
Α= 1η μέτρηση, Β= 2η μέτρηση.
Συμπεράσματα
Η εφαρμογή
ανύψωσης στα παιδιά με εγκεφαλική παράλυση είχε
ευεργετική επίδραση στην όρθια στάση.
* Οι πλάγιες κλίσεις των ώμων στο μετωπιαίο
επίπεδο βελτιώθηκαν
κατά 28% ενώ
για τις πλάγιες κλίσεις της λεκάνης στο μετωπιαίο
επίπεδο βελτιώθηκαν κατά 41%.
* Η ομάδα ελέγχου εξακολουθεί να μένει
σταθερή.
* Όσον αφορά τις παραμέτρους: περίμετρος
μηρού/γαστροκνημίου καθώς
και μήκος του
επιβαρυμένου μέλους αυτές παρουσίασαν μικρή βελτίωση.
* Η προσθιοπίσθια κλίση της λεκάνης παρόλο που
αναμενόταν να
βελτιωθεί δεν
παρουσίασε αξιόλογες διαφορές τουλάχιστον στο διάστημα
που διήρκεσε η
έρευνα.
Η θεραπευτική
ομάδα του κέντρου « ανάπτυξη» αξιοποίησε τα
αποτελέσματα της ερευνητικής αυτής εργασίας και τα
εξέλιξε στην σημερινή
εξειδίκευση του κέντρου (αναλυτικά σελίδα πέλματα):
1. στην διάγνωση
παραμορφώσεων πέλματος
2. στην κατασκευή
από τους φυσικοθεραπευτές ειδικών πελμάτων τα οποία
· μειώνουν τις
ασυμμετρίες στο σώμα
· διευκολύνουν την συμμετρική βάδιση
· αποφορτίζουν και ανακουφίζουν το πέλμα από λάθος
πιέσεις.
